Ο πνίχτης στο λαιμό του σκύλου είναι ένα εξάρτημα που ακόμα χρησιμοποιείται από μια μεγάλη μερίδα του κόσμου. Οι λόγοι χρήσης του είναι είτε γιατί ο σκύλος τραβάει στη βόλτα, είτε γιατί γαυγίζει και γρυλίζει προς άλλους σκύλους ή ανθρώπους, είτε γενικά γιατί ο άνθρωπος ψάχνει έναν τρόπο να τιθασεύσει τον άτακτο, συνήθως μεγαλόσωμο, σκύλο του. Με άλλα λόγια, να τιμωρήσει τον σκύλο για μια συμπεριφορά του η οποία δεν είναι αποδεκτή.
Ποιά μπορεί όμως να είναι η αποτελεσματικότητα του πνίχτη; Συνήθως, η μη-αποδεκτή συμπεριφορά για την οποία χρησιμοποιείται ο πνίχτης εκδηλώνεται όταν ο σκύλος δε φοράει τον πνίχτη, άλλες φορές η χρήση του πνίχτη θα έχει αμελητέα αποτελέσματα, ενώ στην καλύτερη περίπτωση, ιδανικά, ο πνίχτης μπορεί να σταματήσει την μη-αποδεκτή συμπεριφορά. ΠΡΟΣΟΧΗ, στο σημείο αυτό πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να ερευνήσουμε, γιατί ένας σκύλος που φοράει πνίχτη μπορεί να αλλάξει τη συμπεριφορά του και τι μαθαίνει μέσω του πνίχτη.
Ο πνίχτης προκαλεί άμεσα πόνο στον σκύλο, λόγω της μηχανικής πίεσης που ασκεί στο λαιμό του, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να του προξενήσει φόβο και εκνευρισμό. Παραδόξως, κανένας άνθρωπος που χρησιμοποιεί πνίχτη στο σκύλο του δε θέλει πραγματικά να του προκαλέσει πόνο ή να τον φοβίσει. Αντίθετα, το μόνο που θέλει είναι να σταματήσει ο σκύλος του την ανεπιθύμητη συμπεριφορά του, αλλά ο πνίχτης δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος.
Φανταστείτε πως είστε παιδί ξανά, 2-3 χρονών, ένα ευαίσθητο παιδί, με την κακιά συνήθεια να τρώτε τα νύχια σας, ιδιαίτερα όταν σας νευριάζουν επειδή σας ταΐζουν με το ζόρι ή όταν τρομάζετε από τις φωνές στο σπίτι ή το γαύγισμα του σκύλου της διπλανής πόρτας. Όπως κάθε παιδί, έτσι και εσείς αγαπάτε τους γονείς σας πολύ και τους εμπιστεύεστε απεριόριστα. Κάποιες φορές λοιπόν, που σκέφτεστε το πόσο σας τρομάζει το γαύγισμα του σκύλου ή οι φωνές των γονιών σας και ασυναίσθητα σχεδόν τρώτε τα νύχια σας έρχεται ο μπαμπάς σας και χωρίς να σας πει απολύτως τίποτα σας χτυπάει δυνατά το χέρι. Σταματάτε τότε ξαφνιασμένοι να τρώτε τα νύχια σας και σαστισμένοι βάζετε τα κλάματα, γιατί εκτός από τα αρχικά αρνητικά συναισθήματα που βιώνατε, τώρα προστέθηκε και το χτύπημα από τον πατέρα σας. Από τον αγαπημένο σας πατέρα, που κάθε φορά που σας πλησίαζε ήσασταν χαρούμενοι και τον εμπιστευόσασταν, αλλά μετά από τις τόσες φορές που σας έχει χτυπήσει το χέρι έχετε αρχίσει και γίνεστε διστακτικοί απέναντι του κάθε που σας πλησιάζει με γρήγορο βηματισμό. Εκτός όμως από τα αρνητικά συναισθήματα που γεννήθηκαν λόγω του χτυπήματος, ο φόβος για το γάβγισμα του σκύλου ή τις φωνές εξακολουθεί να υπάρχει και να τον βιώνετε, ίσως πλέον ακόμη πιο έντονα λόγω του χτυπήματος.
Επιπτώσεις του πνίχτη στη ψυχική υγεία του σκύλου:
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο σκύλο μας όταν χρησιμοποιούμε εξαρτήματα τα οποία του προκαλούν πόνο ή δυσφορία, όπως ο πνίχτης, τα κολάρα με καρφιά,τα ηλεκτρικά κολάρα κ.α. Ο σκύλος μας δε μαθαίνει τι πρέπει να κάνει και δεν του δίνουμε να καταλάβει ποια είναι η επιθυμητή από εμάς συμπεριφορά. Ταυτόχρονα, τα πιθανά αρνητικά συναισθήματα που τον οδήγησαν στην ανεπιθύμητη συμπεριφορά εξακολουθούν να υπάρχουν με αποτέλεσμα συχνά η συμπεριφορά του ναχειροτερεύει, αντί να βελτιώνεται. Δυστυχώς, η σημαντικότερη επίπτωση της χρήσης των εξαρτημάτων αυτών είναι ότι συνήθως διαιωνίζεται ένα πρόβλημα το οποίο βασανίζει τόσο το σκύλο όσο και τον κηδεμόνα του και χαλάει τη μεταξύ τους σχέση.
Επιπτώσεις του πνίχτη στη σωματική υγεία του σκύλου:
Εκτός όμως απο την αδυναμία των μεθόδων αυτών να διδάξουν μια επιθυμιτή συμπεριφορά και τις αρνητικές ψυχολογικές τους επιπτώσεις ας εξετάσουμε και τις σωματικές επιπτώσεις και ταπροβλήματα υγείας που μπορούν να προκληθούν ακόμα και σε απόλυτα υγιείς σκύλους. Οιτραυματισμοί της τραχείας είναι δυστυχώς αρκετά συχνοί εξαιτίας της χρήσης του πνίχτη, ένα πρόβλημα το οποίο αφου δημιουργηθεί δύσκολα αντιμετωπίζεται. Προβλήματα στο θυρεοειδή,επίσης, μπορούν να προκληθούν εξαιτίας της πίεσης του πνίχτη, όπως και προβλήματα στην όρασητου σκύλου λόγω της αυξημένης ενδοφθάλμιας πίεσης. Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικά προβλήματα στον αυχένα και τη σπονδυλική στήλη του σκύλου μπορύν να προκληθούν λόγω της μεγάλης μηχανικής πίεσης που ασκείται στο λαιμό του ζώου, με αποτέλεσμα να έχουν περιγραφεί μέχρι και θάνατοι απο εγκεφαλικό οίδημα λόγω εγκεφαλικής ισχαιμίας όταν κηδεμόνες σήκωσαν το σκύλο τους στον αέρα απο το λουρί που ήταν δεμένο με τον πνίχτη με σκοπό να τιμωρήσουν το σκύλο τους (Grohmannetal. 2013).
Εξαιτίας του ότι οι πνίχτες και τα άλλα παρόμοια εξαρτήματα τιμωρίας επηρεάζουναρνητικά την ευζωία των σκύλων, βλάπτουν δηλαδή τόσο τη ψυχική όσο και τη σωματική υγείατου σκύλου, η χρήση τους σε διάφορες χώρες του κόσμου έχει πλέον απαγορευθεί. Ταυτόχρονα, ευτυχώς, συνεχώς και αυξάνεται η χρήση άλλων εξαρτημάτων τα οποία δεν προκαλούν πόνο και άγχος στο σκύλο, αλλά βοηθούν μηχανικά τον άνθρωπο να χειριστεί το σκύλο του ευκολότερα. π.χ. ειδικά “σαμαράκια” για να μην τραβάει ο σκύλος με όλη του τη δύναμη. Στην περίπτωση που ο σκύλος δεν τραβάει απλά γιατί θέλει να πλησιάσει κάτι στη βόλτα του, αλλά κάποια συναισθηματικά κίνητρα ή εμπειρίες τον οδηγούν σε κάποια ανεπιθύμητη συμπεριφορά, π.χ. επιθετική συμπεριφορά, τότε δεν υπάρχουν μαγικά εργαλεία και εξαρτήματα, ούτε συνταγές που θα λύσουν το πρόβλημα από τη μία μέρα στην άλλη. Για τις συμπεριφορές αυτές απαιτείται: πρώτον, η διάγνωση των αίτιων που οδηγούν το σκύλο να συμπεριφέρεται έτσι και δεύτερον, η κατάλληλη αντιμετώπιση των αίτιων αυτών.
Για το καλό του σκύλου σας και της σχέσης με αυτόν, λοιπόν, αποφύγετε τη χρήση πνιχτών και άλλων παρόμοιων εξαρτημάτων και σκεφτείτε πριν τις δοκιμάσετε στο σκύλο σας αν θα δεχόσασταν να χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους αυτές στον εαυτό σας ή στο παιδί σας.
ΠΗΓΗ: www.diagnovet.gr