Βασικός παράγοντας που καθορίζει την πρόγνωση της κατάστασης αποτελεί η κινηματική του ατυχήματος. Η κινηματική καθορίζει τις δυνάμεις και την ανταλλαγή της ενέργειας που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης ενός αυτοκινήτου με ένα ζώο, πραγματοποιούνται δύο συγκρούσεις: το αυτοκίνητο με το ζώο και τα εσωτερικά όργανα του ζώου με το τοίχωμα του σώματος.
Έχουμε τρία μεγέθη σκύλων: μικρόσωμοι, μεσαίου μεγέθους, μεγαλόσωμοι. Οι δύο πρώτοι έχουν τις περισσότερες κακώσεις και τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων γιατί το αυτοκίνητο υπερτερεί σε όγκο. Οι γάτες επειδή, συνήθως, παρασύρονται έχουν μεγάλα ποσοστά θανάτων.
Όσο μεγαλύτερη η ταχύτητα τόσο πιο βαριές οι κακώσεις, με τελικό αποτέλεσμα τον θάνατο του ζώου. αποτέλεσμα για το ζώο.
Είναι ένας σημαντικός δείκτης για την έκταση των κακώσεων που θα συναντήσουμε. Οι συνηθέστερες συγκρούσεις είναι: πλάγια (πρόσθιο μέρος του αυτοκινήτου με όλη ή μέρος της πλάγιας επιφάνειας του σώματος του ζώου), μετωπικά (πρόσθιο μέρος του αυτοκινήτου με το κεφάλι του ζώου), κάτω από το όχημα (το ζώο παρασύρεται λόγω μεγέθους και/ή παγιδεύεται κάτω από το όχημα ή περνά το όχημα από πάνω του).
α. Αεραγωγός και αναπνοή (airway – breathing) ελέγχονται σχεδόν ταυτόχρονα. Ένα ζώο που βρίσκεται σε πόνο συνήθως κάνει ταχύπνοια, οπότε έχει ανοικτό αεραγωγό. Αν βρίσκεται ξαπλωμένο στο έδαφος και δεν ανταποκρίνεται πλησιάζουμε στο κεφάλι, κοντά στη μύτη, σκύβουμε και προσπαθούμε να ακούσουμε τον ήχο της αναπνοής, να δούμε το θώρακα να κινείται και να νοιώσουμε την εκπνοή στο μάγουλο μας (ακούω, βλέπω, αισθάνομαι)
β. Κυκλοφορικό σύστημα (circulation)
Πραγματοποιούμε μια γρήγορη επισκόπηση του σώματος του ζώου για τον εντοπισμό των εξωτερικών αιμορραγιών. Υπάρχουν τρεις τύποι αιμορραγιών:
– Αρτηριακές (ρυθμικός πίδακας αίματος, χρώματος έντονου κόκκινου)
– Φλεβικές ( συνεχής ροή χαμηλής πίεσης, χρώματος σκούρου κόκκινου)
– Τριχοειδείς ( μικρή ροή, με γρήγορη παύση)
Τις αντιμετωπίζουμε στη φάση αυτή, ώστε να μην αποβούν μοιραίες (ιδιαίτερα οι αρτηριακές) για τη ζωή του ζώου.
Τέλος, η παρουσία αιματώματος στην περιοχή του ομφαλού αποτελεί, σε κάποιες περιπτώσεις, ένδειξη εσωτερικής αιμορραγίας.
γ. Νευρολογική εκτίμηση (disability) Παρατηρούμε τις κόρες των ματιών (ανισοκορία – διαφορετικό μέγεθος), την ανταπόκριση του ζώου στα ακουστικά ερεθίσματα, τη δυνατότητα μετακίνησης του ζώου. Παρατηρούμε τη θέση των άκρων ως προς τον άξονα τους και ως προς τον άξονα του σώματος του ζώου. Αν διαπιστώσουμε παρά φύση κίνηση, διόγκωση, κριγμό κατά την ψηλάφηση (ήχος που παράγεται από την τριβή των σπασμένων οστών) και έντονο πόνο σε κάποιο άκρο τότε θεωρούμε το άκρο σπασμένο.
Αν τα παραπάνω συμπτώματα, χωρίς όμως την παρουσία κριγμού, αφορούν μια άρθρωση τότε έχουμε ένα εξάρθρημα.
δ. Έκθεση (exposure) Οι συνθήκες περιβάλλοντος επηρεάζουν τη γενικότερη εικόνα του ζώου. Αν οι καιρικές συνθήκες είναι άσχημες, προσπαθούμε να μεταφερθεί το ζώο όσο το δυνατόν γρηγορότερα και με ασφάλεια σε προστατευμένο περιβάλλον.
5. Μεταφορά του ζώου
Το καλύτερο μέσο μεταφοράς του ζώου είναι μια κουβέρτα ή ένα σεντόνι. Τα απλώνουμε δίπλα στο ζώο, το τοποθετούμε επάνω και το μεταφέρουμε. Επίσης, αν το ζώο είναι ήρεμο με μαλακές κινήσεις μπορούμε να σηκώσουμε και να το μεταφέρουμε στην αγκαλιά μας . Τα μικρόσωμα και οι γάτες καλό είναι να μεταφέρονται με τα ειδικά κλουβιά μεταφοράς (λιγότερο στρες για το ζώο, ενώ ελαχιστοποιούνται και οι χειρισμοί που ενδεχομένως να προκαλέσουν πόνο ή επιδείνωση της κατάστασης).
6. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ – ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ: Αν είναι σε κάποιο άκρο τοποθετούμε γάζες και εφαρμόζουμε ήπια πίεση. Σε καμιά περίπτωση δεν αφαιρούμαι τις γάζες αλλά τοποθετούμε κάθε καινούργια πάνω από τις υφιστάμενες. Η επίδεση του άκρου γίνεται επίσης με ήπιο τρόπο. Δείκτης της σωστής επίδεσης είναι ο περιορισμός της αιμορραγίας. Σε περίπτωση που δεν σταματά η ροή του αίματος, μπορούμε να εφαρμόσουμε ίσχαιμη επίδεση. Αυτό γίνεται με τη χρήση ενός επιδέσμου και ενός μολυβιού: δένουμε σφιχτά τον επίδεσμο λίγα εκατοστά πάνω από το τραύμα, περνάμε το μολύβι κάθετα και το περιστρέφουμε μέχρι να δούμε το αίμα να σταματά. Σημειώνουμε την ώρα μια και η εφαρμογή της δεν πρέπει να ξεπεράσει την μιάμιση ώρα.
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ – ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ: Αποφεύγουμε να κινούμε το άκρο, αλλά αν χρειαστεί το κάνουμε με ήπιες κινήσεις έτσι ώστε να μην προκαλέσουμε επιδείνωση της κατάστασης (π.χ. το κλειστό κάταγμα μπορεί να γίνει ανοικτό- επιπλεγμένο). Στην συνέχεια ακινητοποιούμε το άκρο με απλά μέσα (φτιάχνουμε νάρθηκες από ξύλο ή ότι άλλο υλικό μπορεί να μας βοηθήσει).
Βασικός παράγοντας που καθορίζει την πρόγνωση της κατάστασης αποτελεί η κινηματική του ατυχήματος. Η κινηματική καθορίζει τις δυνάμεις και την ανταλλαγή της ενέργειας που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης ενός αυτοκινήτου με ένα ζώο, πραγματοποιούνται δύο συγκρούσεις: το αυτοκίνητο με το ζώο και τα εσωτερικά όργανα του ζώου με το τοίχωμα του σώματος.
Έχουμε τρία μεγέθη σκύλων: μικρόσωμοι, μεσαίου μεγέθους, μεγαλόσωμοι. Οι δύο πρώτοι έχουν τις περισσότερες κακώσεις και τα μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων γιατί το αυτοκίνητο υπερτερεί σε όγκο. Οι γάτες επειδή, συνήθως, παρασύρονται έχουν μεγάλα ποσοστά θανάτων.
Όσο μεγαλύτερη η ταχύτητα τόσο πιο βαριές οι κακώσεις, με τελικό αποτέλεσμα τον θάνατο του ζώου. αποτέλεσμα για το ζώο.
Είναι ένας σημαντικός δείκτης για την έκταση των κακώσεων που θα συναντήσουμε. Οι συνηθέστερες συγκρούσεις είναι: πλάγια (πρόσθιο μέρος του αυτοκινήτου με όλη ή μέρος της πλάγιας επιφάνειας του σώματος του ζώου), μετωπικά (πρόσθιο μέρος του αυτοκινήτου με το κεφάλι του ζώου), κάτω από το όχημα (το ζώο παρασύρεται λόγω μεγέθους και/ή παγιδεύεται κάτω από το όχημα ή περνά το όχημα από πάνω του).
α. Αεραγωγός και αναπνοή (airway – breathing) ελέγχονται σχεδόν ταυτόχρονα. Ένα ζώο που βρίσκεται σε πόνο συνήθως κάνει ταχύπνοια, οπότε έχει ανοικτό αεραγωγό. Αν βρίσκεται ξαπλωμένο στο έδαφος και δεν ανταποκρίνεται πλησιάζουμε στο κεφάλι, κοντά στη μύτη, σκύβουμε και προσπαθούμε να ακούσουμε τον ήχο της αναπνοής, να δούμε το θώρακα να κινείται και να νοιώσουμε την εκπνοή στο μάγουλο μας (ακούω, βλέπω, αισθάνομαι)
β. Κυκλοφορικό σύστημα (circulation)
Πραγματοποιούμε μια γρήγορη επισκόπηση του σώματος του ζώου για τον εντοπισμό των εξωτερικών αιμορραγιών. Υπάρχουν τρεις τύποι αιμορραγιών:
– Αρτηριακές (ρυθμικός πίδακας αίματος, χρώματος έντονου κόκκινου)
– Φλεβικές ( συνεχής ροή χαμηλής πίεσης, χρώματος σκούρου κόκκινου)
– Τριχοειδείς( μικρή ροή, με γρήγορη παύση)
Τις αντιμετωπίζουμε στη φάση αυτή, ώστε να μην αποβούν μοιραίες (ιδιαίτερα οι αρτηριακές) για τη ζωή του ζώου.
Τέλος, η παρουσία αιματώματος στην περιοχή του ομφαλού αποτελεί, σε κάποιες περιπτώσεις, ένδειξη εσωτερικής αιμορραγίας.
γ. Νευρολογική εκτίμηση (disability) Παρατηρούμε τις κόρες των ματιών (ανισοκορία – διαφορετικό μέγεθος), την ανταπόκριση του ζώου στα ακουστικά ερεθίσματα, τη δυνατότητα μετακίνησης του ζώου. Παρατηρούμε τη θέση των άκρων ως προς τον άξονα τους και ως προς τον άξονα του σώματος του ζώου. Αν διαπιστώσουμε παρά φύση κίνηση, διόγκωση, κριγμό κατά την ψηλάφηση (ήχος που παράγεται από την τριβή των σπασμένων οστών) και έντονο πόνο σε κάποιο άκρο τότε θεωρούμε το άκρο σπασμένο.
Αν τα παραπάνω συμπτώματα, χωρίς όμως την παρουσία κριγμού, αφορούν μια άρθρωση τότε έχουμε ένα εξάρθρημα.
δ. Έκθεση (exposure) Οι συνθήκες περιβάλλοντος επηρεάζουν τη γενικότερη εικόνα του ζώου. Αν οι καιρικές συνθήκες είναι άσχημες, προσπαθούμε να μεταφερθεί το ζώο όσο το δυνατόν γρηγορότερα και με ασφάλεια σε προστατευμένο περιβάλλον.
5. Μεταφορά του ζώου
Το καλύτερο μέσο μεταφοράς του ζώου είναι μια κουβέρτα ή ένα σεντόνι. Τα απλώνουμε δίπλα στο ζώο, το τοποθετούμε επάνω και το μεταφέρουμε. Επίσης, αν το ζώο είναι ήρεμο με μαλακές κινήσεις μπορούμε να σηκώσουμε και να το μεταφέρουμε στην αγκαλιά μας . Τα μικρόσωμα και οι γάτες καλό είναι να μεταφέρονται με τα ειδικά κλουβιά μεταφοράς (λιγότερο στρες για το ζώο, ενώ ελαχιστοποιούνται και οι χειρισμοί που ενδεχομένως να προκαλέσουν πόνο ή επιδείνωση της κατάστασης).
6. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ – ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ: Αν είναι σε κάποιο άκρο τοποθετούμε γάζες και εφαρμόζουμε ήπια πίεση. Σε καμιά περίπτωση δεν αφαιρούμαι τις γάζες αλλά τοποθετούμε κάθε καινούργια πάνω από τις υφιστάμενες. Η επίδεση του άκρου γίνεται επίσης με ήπιο τρόπο. Δείκτης της σωστής επίδεσης είναι ο περιορισμός της αιμορραγίας. Σε περίπτωση που δεν σταματά η ροή του αίματος, μπορούμε να εφαρμόσουμε ίσχαιμη επίδεση. Αυτό γίνεται με τη χρήση ενός επιδέσμου και ενός μολυβιού: δένουμε σφιχτά τον επίδεσμο λίγα εκατοστά πάνω από το τραύμα, περνάμε το μολύβι κάθετα και το περιστρέφουμε μέχρι να δούμε το αίμα να σταματά. Σημειώνουμε την ώρα μια και η εφαρμογή της δεν πρέπει να ξεπεράσει την μιάμιση ώρα.
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ – ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ: Αποφεύγουμε να κινούμε το άκρο, αλλά αν χρειαστεί το κάνουμε με ήπιες κινήσεις έτσι ώστε να μην προκαλέσουμε επιδείνωση της κατάστασης (π.χ. το κλειστό κάταγμα μπορεί να γίνει ανοικτό- επιπλεγμένο). Στην συνέχεια ακινητοποιούμε το άκρο με απλά μέσα (φτιάχνουμε νάρθηκες από ξύλο ή ότι άλλο υλικό μπορεί να μας βοηθήσει).